زاگرس مرکزی و مسیرهای ارتباطی منطقه ای - محلی

چکیده هدف از انجام این تحقیق، مطالعه، بررسی و معرفی مسیرهای ارتباطی است که از دوران گذشته مورد استفاده­ی ساکنان منطقه­ی زاگرس مرکزی، به ویژه کوچ­نشینان قرار گرفته است. در گذشته، مطالعات جغرافیایی نسبتاً جامعی در زمینه­ی معرفی مسیرهای ارتباطی منطقه صورت گرفته است؛ ولی در این پژوهش با رویکردی نو مطالعات باستان­شناسی و مردم­شناسی نیز انجام گرفته است. این مقاله در پی آن است که: آیا این مسیرهای ارتباطی از دوران گذشته تا کنون دچار تغییر و تحوّل شده­اند یا نه؟ بنابراین، به عوامل شکل­دهنده­ی این مسیرهای ارتباطی و نقش و اهمیت راه­های مذکور در برقراری ارتباطات منطقه­ای و محلی پرداخته شده است. مطالعات و بررسی­های جغرافیایی، باستان­شناسی و مردم­شناسی نشان می­دهد که با وجود رشته­کوه­های بلند و صعب­العبور منطقه­ی زاگرس مرکزی می­گذرد، حداقل از عصر مفرغ تاکنون راه­های ارتباطی متعددی درون این حوزه شکل گرفته است. در شکل­گیری این مسیرهای ارتباطی، جغرافیای فیزیکی منطقه نقش اصلی را ایفا نموده است. شرایط کوهستانی منطقه موجب شده که گروه­های انسانی در امتداد مسیرهای خاصی حرکت نمایند و به نظر می­رسد که در امتداد این مسیرها تغییرات چندانی رخ نداده است؛ به گونه­ای که امروزه همین مسیرها مورد استفاده ی برخی از مردم منطقه به ویژه عشایر قرار می­گیرند.